Czym jest endometrioza – przyczyny, rozpoznanie, diagnostyka, objawy i leczenie

Endometrioza – choroba, która dotyka miliony kobiet na całym świecie, wciąż pozostaje trudna do rozpoznania i leczenia. Jej rozwój wiąże się z nieprawidłowym umiejscowieniem tkanek przypominających błonę śluzową macicy, przez co błona śluzowa rośnie poza jamą macicy, powodując ból, przewlekłe stany zapalne i problemy zdrowotne.

W tym artykule wyjaśniamy:

- Czym jest endometrioza i na czym polega jej rozwój; 

- Przebieg endometriozy oraz najczęstsze objawy; 

- Jak wygląda diagnostyka i leczenie tej choroby; 

- Jakie metody leczenia endometriozy są obecnie dostępne; 

- Gdzie i w jaki sposób uzyskać wsparcie finansowe na leczenie choroby;

- Jak założyć darmową zbiórkę na leczenie endometriozy na serwisie Pomagam.pl. 

Stwórz zbiórkę - za darmo 

Choroba narządów rodnych. Czym jest endometrioza? 

Endometrioza jest chorobą, która dotyka przede wszystkim kobiety w wieku rozrodczym. To schorzenie charakteryzujące się obecnością endometrium, czyli tkanki wyściełającej jamę macicy, poza jej fizjologiczną lokalizacją. Choroba ta może powodować przewlekłe bóle, zaburzenia cyklu miesiączkowego oraz trudności w zajściu w ciążę.

Macica, narządy i zmiany w endometrium

Endometrioza jest chorobą, w której tkanka podobna do endometrium, czyli błony śluzowej naturalnie wyściełającej jamę macicy, pojawia się poza jej prawidłową lokalizacją. Ogniska endometriozy najczęściej rozwijają się w obrębie jajników, jajowodów oraz miednicy mniejszej, ale mogą również obejmować jamę macicy, pęcherz moczowy, jelita, a w rzadkich przypadkach także blizny po zabiegach chirurgicznych. Zmiany te reagują na wahania hormonalne zachodzące w cyklu miesiączkowym, co prowadzi do przewlekłych stanów zapalnych, powstawania zrostów oraz uszkodzeń otaczających tkanek.

Obecność ognisk endometriozy w obrębie macicy i sąsiednich narządów może zaburzać ich prawidłowe funkcjonowanie, powodując dolegliwości bólowe, zaburzenia cyklu miesiączkowego oraz trudności z zajściem w ciążę. Zmiany w jajnikach, takie jak torbiele endometrialne, mogą wpływać na owulację, natomiast zrosty w miednicy mniejszej często prowadzą do ograniczenia ruchomości narządów rodnych. Leczenie hormonalne ma na celu zahamowanie aktywności ognisk choroby i zmniejszenie stanu zapalnego, natomiast leczenie operacyjne pozwala usunąć zmiany i przywrócić możliwie prawidłowe warunki anatomiczne. Odpowiednio dobrana terapia może znacząco poprawić komfort życia pacjentek, ograniczyć ból oraz zwiększyć szanse na zajście w ciążę.

Dlaczego temat endometriozy tabu?

Choć endometrioza dotyka nawet co dziesiątą kobietę w wieku rozrodczym, temat ten wciąż jest otoczony milczeniem. Objawy ze strony układu rozrodczego, jak bolesny miesiączek czy krwawienia między miesiączkami, często są bagatelizowane. Choroba pozostaje niekiedy nierozpoznana przez wiele lat, co utrudnia odpowiednie leczenie i diagnostykę.

 Endometrium a powstawanie endometriozy

Endometrium jest tkanką, która w cyklu miesiączkowym przygotowuje jamę macicy do ewentualnej ciąży. Endometrioza polega na przenikaniu tej tkanki do miejsc poza jamą macicy, takich jak jajnik, pęcherz moczowy czy miednica mniejsza. Ogniska endometriozy mogą pojawiać się również w bliznach po operacjach ginekologicznych.

 Przyczyny endometriozy i występowanie endometriozy

Etiologia endometriozy nie jest do końca poznana, choć istnieje kilka teorii dotyczących powstawania choroby. Schorzenie może wynikać z zaburzeń hormonalnych, przemieszczenia komórek endometrium przez jajowody lub odpowiedzi immunologicznej organizmu. Endometrioza to choroba przewlekła, która może dotykać nie tylko jamę macicy, ale również miednicę mniejszą, jajnik oraz pęcherz moczowy.

Najczęstsze objawy endometriozy

Endometrioza jest przewlekłą chorobą, której objawy mogą występować w różnym nasileniu.

Do najczęstszych objawów endometriozy należą:

- Bolesne miesiączki,

- Krwawienia międzymiesiączkowe,

- Bóle w miednicy mniejszej,

- Dyskomfort przy oddawaniu moczu lub wypróżnianiu.

Nietypowe objawy i dolegliwości bólowe

Niektóre kobiety doświadczają również bólu w okolicy pęcherza moczowego, pleców czy jamy brzusznej. Torbiel na jajniku może powodować dodatkowe dolegliwości bólowe, a stan zapalny w obrębie miednicy mniejszej może nasilać objawy choroby.

Diagnostyka endometriozy

Diagnostyka endometriozy jest procesem wieloetapowym, ponieważ objawy endometriozy u kobiet mogą być niespecyficzne i różnić się nasileniem. Podstawą jest dokładny wywiad lekarski, uwzględniający charakter bólu, zaburzenia cyklu miesiączkowego oraz problemy z płodnością, które często towarzyszą występowaniu endometriozy u kobiet. Istotną rolę odgrywają badania ginekologiczne oraz metody obrazowe, takie jak USG przezpochwowe czy rezonans magnetyczny, pozwalające ocenić obecność zmian endometrialnych. Ostateczne potwierdzenie choroby umożliwia laparoskopia, uznawana za złoty standard w rozpoznaniu endometriozy u kobiet, która daje możliwość jednoczesnej oceny stopnia zaawansowania choroby i wdrożenia odpowiedniego leczenia.

Rozpoznanie endometriozy 

Endometrioza to choroba, którą można potwierdzić jedynie poprzez obrazowanie lub laparoskopię. Wczesne rozpoznanie pozwala zastosować odpowiednie leczenie, zarówno hormonalne, jak i operacyjne, oraz zminimalizować ryzyko niepłodności.

Endometrioza a diagnostyka przyczyn niepłodności

Endometrioza a diagnostyka przyczyn niepłodności są ze sobą ściśle powiązane. U kobiet z trudnościami w zajściu w ciążę lekarze biorą pod uwagę występowanie endometriozy u kobiet nawet wtedy, gdy objawy bólowe są niewielkie. Diagnostyka obejmuje wywiad, badania obrazowe oraz – w wybranych przypadkach – laparoskopię, która pozwala jednoznacznie potwierdzić endometriozy u kobiet i jednocześnie ocenić stopień zaawansowania choroby.

Stopnie zaawansowania endometriozy

Stopnie zaawansowania endometriozy i zaawansowania choroby określa się na podstawie liczby, lokalizacji oraz głębokości ognisk endometriozy, a także obecności zrostów i zajęcia narządów miednicy mniejszej. Wyróżnia się kilka stopni choroby, które opisują występowanie endometriozy u kobiet od postaci minimalnej po ciężką. Stopień zaawansowania endometriozy ma istotny wpływ na wybór metody leczenia, od leczenia zachowawczego i hormonalnego po leczenie operacyjne endometriozy w przypadkach bardziej zaawansowanych. Torbiel endometrialna jajnika oraz zmiany w jamie macicy i obrębie miednicy mniejszej często wymagają intensywniejszego postępowania terapeutycznego. Należy podkreślić, że im wyższy stopień zaawansowania choroby, tym większe ryzyko bólu i problemów z płodnością, choć nasilenie objawów nie zawsze jest proporcjonalne do rozległości zmian w przebiegu endometriozy u kobiet.

Jak endometrioza wpływa na jakość życia? 

Endometrioza to choroba charakteryzująca się obecnością tkanki endometrium poza jamą macicy, co prowadzi do przewlekłego stanu zapalnego i powstawania zrostów. Endometrioza pozostaje często nierozpoznana przez wiele lat, co wynika z niespecyficzności objawów oraz ograniczeń w diagnostyce. W diagnostyce endometriozy jest laparoskopia uznawana za złoty standard, ponieważ umożliwia bezpośrednią wizualizację zmian chorobowych i pobranie materiału do badania histopatologicznego.

Zależności od stopnia zaawansowania endometriozy objawy mogą obejmować silne bóle menstruacyjne, przewlekły ból miednicy, zaburzenia funkcji seksualnych czy problemy z płodnością. Endometrioza wpływa nie tylko na zdrowie fizyczne, ale również psychiczne, ograniczając możliwości zawodowe, aktywność społeczną i jakość życia codziennego pacjentek. W leczeniu stosuje się leczenie farmakologiczne, obejmujące terapię hormonalną i środki przeciwbólowe, a w przypadkach bardziej zaawansowanych interwencję chirurgiczną.

Badania wykazują, że przewlekły ból i problemy z płodnością, typowe dla endometriozy, mają istotny wpływ na funkcjonowanie emocjonalne, relacje interpersonalne i samoocenę pacjentek. Dlatego wczesna diagnostyka i kompleksowe leczenie są kluczowe w minimalizowaniu negatywnego wpływu endometriozy na jakość życia oraz w poprawie dobrostanu psychofizycznego kobiet dotkniętych tą chorobą.

Leczenie endometriozy

Leczenie endometriozy ma na celu zmniejszenie dolegliwości bólowych, zahamowanie progresji choroby oraz poprawę jakości życia i płodności. Terapia dobierana jest indywidualnie i może obejmować leczenie farmakologiczne lub zabiegowe. W ciężkich przypadkach, gdy inne metody nie przynoszą efektów, bywa radykalne leczenie chirurgiczne stosowane, szczególnie u pacjentek z nasilonym bólem i rozległymi zmianami. Niezależnie od metody, leczenie endometriozy u kobiet wymaga długofalowego podejścia i regularnej kontroli.

Endometrioza – leczenie farmakologiczne i chirurgiczne

Stosuje się leczenie hormonalne, które zmniejsza rozwój ognisk endometriozy i łagodzi objawy. Leczenie operacyjne endometriozy, w tym laparoskopia, pozwala usunąć torbiele na jajniku, ogniska w jamie macicy i miednicy mniejszej. Zachowawcze leczenie chirurgiczne pozwala zachować narządy rozrodcze i poprawić szanse na zajście w ciążę.

Endometrioza a ciąża

Endometrioza a ciąża to temat budzący wiele pytań, ponieważ endometriozy u kobiet mogą wpływać na płodność, ale nie zawsze ją wykluczają. Występowanie tej choroby  może utrudniać zajście w ciążę poprzez zmiany zapalne, zrosty lub zaburzenia owulacji. Wiele kobiet z łagodną lub umiarkowaną postacią choroby zachodzi jednak w ciążę samoistnie lub przy wsparciu leczenia. Co istotne, ciąża nie jest metodą terapii, choć u części pacjentek objawy mogą czasowo ulec złagodzeniu.

Czy endometrioza może być przyczyną niepłodności? | Endometrioza a szanse na zajście w ciążę

Chociaż endometrioza dotyka wiele kobiet w wieku rozrodczym, choroba ta może powodować trudności w zajściu w ciążę. Leczenie niepłodności obejmuje zarówno terapię hormonalną, jak i leczenie operacyjne, w zależności od lokalizacji zmian i stopnia zaawansowania endometriozy. 

Stopień zaawansowania endometriozy oraz lokalizacja ognisk mają istotny wpływ na szanse na zajście w ciążę. Odpowiednie leczenie endometriozy poprawia szanse na zajście w ciążę. Leczenie operacyjne endometriozy może usunąć przeszkody mechaniczne, np. torbiele lub zrosty w miednicy mniejszej, co ułatwia naturalne poczęcie.

Pacjentka z endometriozą w ciąży – zagrożenia i zalecenia

Ciąża u pacjentki z endometriozą wymaga szczególnej uwagi, ponieważ choroba ta może zwiększać ryzyko niektórych powikłań położniczych. U kobiet z endometriozą częściej obserwuje się bóle w obrębie miednicy mniejszej, a także dolegliwości ze strony układu moczowego, wynikające z obecności ognisk chorobowych w okolicy pęcherza moczowego lub zrostów. W niektórych przypadkach endometrioza może wiązać się również z podwyższonym ryzykiem porodu przedwczesnego, krwawień czy nieprawidłowego zagnieżdżenia łożyska. Z tego względu kluczowe znaczenie ma regularna opieka ginekologiczno-położnicza, obejmująca częstsze kontrole, badania obrazowe oraz monitorowanie rozwoju płodu. Zaleca się także indywidualne podejście do aktywności fizycznej i stylu życia oraz szybkie zgłaszanie lekarzowi wszelkich niepokojących objawów, co pozwala zwiększyć bezpieczeństwo zarówno matki, jak i dziecka.

Koszty leczenia endometriozy [KOSZTORYS]

Leczenie tej choroby bywa kosztowne, zwłaszcza gdy wymaga regularnych wizyt u specjalistów, badań obrazowych czy operacji. Do wydatków dochodzą również leki, konsultacje dietetyczne, fizjoterapia uroginekologiczna czy rehabilitacja po zabiegu. 

LISTA WYDATKÓW: 

1. Wizyty i badania:

- konsultacja ginekologiczna prywatnie: 200–600 zł

- USG ginekologiczne: ok. 260 zł

 - specjalistyczne USG pod kątem endometriozy: 300–360 zł

- rezonans magnetyczny (MRI): 1 200–1 500 zł

2.  Diagnostyka operacyjna:

- laparoskopia diagnostyczna: 6 000–20 000 zł

3. Chirurgiczne leczenie endometriozy:

- laparoskopia przy łagodnej endometriozie: 17 900–19 000 zł

- zabiegi przy zaawansowanej endometriozie: 20 500–30 000 zł

- operacje przy głęboko naciekającej endometriozie: 25 000–40 000 zł

- usuwanie endometriozy w bliźnie (np. po cesarskim cięciu): 11 900–25 000 zł

4.  Inne koszty dodatkowe:

- leki hormonalne: od kilkudziesięciu do kilkuset złotych miesięcznie

- badania krwi i markery: 150–400 zł

- konsultacje dietetyczne, fizjoterapia, wsparcie psychologiczne: 150–300 zł za wizytę

📌 Podsumowanie:

W praktyce całkowite koszty terapii mogą wahać się od kilkunastu tysięcy złotych do kilku setek złotych, w zależności od stopnia zaawansowania choroby oraz zastosowanych strategii leczenia.

Jak pozyskać wsparcie finansowe na leczenie endometriozy? 

Na szczęście istnieją różne formy pomocy finansowej, które mogą odciążyć budżet osoby mierzącej się z endometriozą. Część kosztów można pokryć dzięki refundacjom NFZ lub programom wsparcia organizacji pacjenckich. Warto także śledzić lokalne inicjatywy samorządowe oraz fundacje oferujące dofinansowania do badań, rehabilitacji czy zabiegów.

Coraz więcej kobiet decyduje się również na zbiórki internetowe, które pozwalają szybko zgromadzić środki na leki, operacje czy leczenie za granicą. Jednym z najprostszych sposobów jest założenie darmowej zbiórki na Pomagam.pl, gdzie można przedstawić swoją historię, określić potrzeby związane z leczeniem i w krótkim czasie uzyskać realne wsparcie od bliskich oraz osób chcących pomóc.

Załóż darmową zbiórkę na leczenie endometriozy na Pomagam.pl 

1. Wejdź o na Pomagam.pl i kliknij "Stwórz zbiórkę - za darmo" 

Stwórz zbiórkę - za darmo 

2. Określ cel zbiórki

- Wpisz, że zbiórka jest na leczenie endometriozy.

- Sprecyzuj, na co konkretnie będą przeznaczone środki (leki, konsultacje, operacja, rehabilitacja).

3. Przygotuj opis historii

- Napisz krótko i zrozumiale, z czym się mierzysz.

- Wyjaśnij, dlaczego potrzebujesz wsparcia.

- Mogą to być np. zdjęcia dokumentujące chorobę lub wideo, w którym opowiadasz o swojej sytuacji.

- Materiały zwiększają wiarygodność i przyciągają uwagę.

4. Ustal kwotę do zebrania

5. Dodaj zdjęcia lub materiały wideo

6. Udostępnij zbiórkę w sieci (na Facebooku, Instagramie, WhatsAppie, e-mailach do znajomych.)

Im więcej osób zobaczy Twoją historię, tym większa szansa na sukces.

7. Aktualizuj informacje i dziękuj darczyńcom

- Regularne aktualizacje budują zaufanie.

- Podziękowania dla osób wspierających zwiększają zaangażowanie i motywują do dalszego wsparcia.

Stwórz zbiórkę - za darmo