Sefer Dembic - druk książki

6 480 zł  z 20 000 zł (Cel)
Wpłaciły 63 osoby
Ireneusz Socha - awatar

Ireneusz Socha

Organizator zbiórki

Jestem niezależnym badaczem historii dębickich Żydów. Wiele lat życia poświęciłem ratowaniu pamięci o dębickiej społeczności żydowskiej. Przyczyniłem się do uratowania dębickiego cmentarza żydowskiego, co roku organizuję Dzień Pamięci o Żydowskiej Społeczności Dębicy, przetłumaczyłem na język polski "Sefer Dembic" - najważniejszą książkę przynoszącą wspomnienia żydowskich mieszkańców Dębicy - Ocalałych z Zagłady. Zbieram fundusze na jej druk. Bardzo dziękuję za każdą wpłatę. 

Trudno wyobrazić sobie historię Dębicy bez dębickich Żydów. Był taki okres w historii miasta - tuż po potopie szwedzkim - kiedy miasto mogło się odrodzić i rozwinąć właśnie dzięki żydowskim osiedleńcom. Żydzi zaczęli masowo osiedlać się w Dębicy już w XVII wieku. Zajmowali się rzemiosłem i handlem. Mieli dwie duże synagogi, cmentarz, mykwę, rabinów, kantorów, sędziów rabinackich. Chłopcy uczyli się w chederach. Dorośli studiowali Torę i Talmud w domach modlitw. Młodzież syjonistyczna uczęszczała do szkoły hebrajskiej. Miasto słynęło z doskonałego mięsa koszernego, które chętnie kupowała krakowska gmina żydowska. Z Dębicą związane są dwie dynastie galicyjskich cadyków - Fränkelów z Wielopola Skrzyńskiego oraz Horowitzów z Ropczyc. Na przełomie XIX i XX wieku Żydzi stanowili już większość mieszkańców oraz przewodzili w przemyśle i handlu. Przedstawiciele społeczności żydowskiej zasiadali w radzie miejskiej i pełnili odpowiedzialne funkcje w magistracie, odpowiadając m.in. za kasę miejską. Pierwszą biblioteką publiczną w mieście była biblioteka żydowska. Na początku XX wieku zaczęły powstawać lokalne organizacje syjonistyczne, w tym kobieca organizacja Debora. Młodzież żydowska coraz liczniej uczyła się w miejskim gimnazjum. Większość miejscowej inteligencji stanowili żydowscy nauczyciele, prawnicy i lekarze. I wojna światowa i kryzys gospodarczy w latach 30. XX wieku spowodowały masowy odpływ Żydów z Dębicy. W przeddzień II wojny światowej społeczność żydowska stanowiła już tylko 20% mieszkańców miasta. Okupacja hitlerowska przyniosła ze sobą masowe mordy na dębickich Żydach, począwszy od pierwszej akcji likwidacyjnej w miejscowym getcie w lipcu 1942 roku. Spośród około 2900 Żydów mieszkających w mieście w 1939 roku wojnę przeżyło około 50 osób. Dziś o bogatej historii tej społeczności świadczą jedynie dwa zabytki - cmentarz oraz Synagoga Nowomiejska. Dlatego tak istotne jest to, abyśmy przypominali sobie ich historię. 

Mianem ksiąg pamięci określa się publikacje, tworzone przez Żydów po II wojnie światowej, których celem było opisanie zniszczonych społeczności żydowskich Europy Środkowo-Wschodniej. Oryginalna "Sefer Dembic" (hebr. Księga Dębicy) została wydana w Tel Awiwie w 1960 roku przez Związek Dębiczan w Izraelu. Grupa ocaleńców postanowiła wydać zbiór wspomnień o swoim rodzinnym mieście, wiedząc, że do niego już nie wrócą. Tom zawiera wstęp historyczny, a całość tekstów zredagował pisarz hebrajski i jidyszowy rodem z Dębicy Daniel Leibel (1891-1967). O tym, że taka księga istnieje, dowiedziałem się w roku 1999. JewishGen – amerykańska organizacja genealogiczna non-profit, filia nowojorskiego Museum of Jewish Heritage – A Living Memorial to the Holocaust – opublikowała wówczas na swoich stronach internetowych kilka rozdziałów "Sefer Dembic" przetłumaczonych z języka hebrajskiego na angielski. Były to teksty w polskiej historiografii nieznane i niezwykłe. Czytałem je, czekając na każdy kolejny rozdział nieraz przez cały rok. Postanowiłem, że przetłumaczę tę książkę na język polski, gdyż wówczas żaden z historyków nie zajmował się zachowaniem i popularyzacją pamięci o dębickich Żydach. Konsekwentnie, od 2004 roku, na stronach JewishGen, zaczęły się pojawiać również moje tłumaczenia kolejnych rozdziałów księgi. Pracowałem nad nimi w wolnych chwilach pro publico bono. Praca posuwała się bardzo wolno. Kiedy po 10 latach miałem już komplet tłumaczeń, postanowiłem, że czas na publikację książkową "Sefer Dembic" po polsku. I rzeczywiście, w roku 2014 ukazała się pierwsza polska edycja książki w moim tłumaczeniu. Mały nakład szybko się wyczerpał, ale książka zrobiła dobrą robotę i przyczyniła się do popularyzacji wiedzy na temat dębickiej społeczności żydowskiej w mieście. Dzięki księdze i jej wpływowi na świadomość mieszkańców, w Dębicy odbywają się też coroczne uroczystości upamiętniające żydowską społeczność miasta. W roku 2018, po konsultacjach z wieloma ekspertami, w tym znawcami języka hebrajskiego i jidysz oraz ksiąg pamięci, doszedłem do wniosku, że warto zrobić drugie wydanie, ale lepsze pod każdym względem. Uzgodnienie mojego tłumaczenia z językami oryginału oraz redakcja i korekta trwały prawie dwa lata. Pomagały mi wybitne specjalistki - Małgorzata Lipska (język hebrajski) i Monika Adamczyk-Garbowska (jidysz). Efekt naszej pracy jest zachwycający. Teksty nabrały klarowności i stały się jeszcze bardziej wymowne. Nowe wydanie zawiera przejrzane i opracowane na nowo przypisy, słowniczek terminów judaistycznych, indeks nazwisk oraz niesamowitą galerię zdjęć, w tym wiele publikowanych po raz pierwszy. Książka ta jest cennym świadectwem historycznym i kulturowym ważnym nie tylko dla mieszkańców Dębicy i regionalistów, ale dla wszystkich badaczy relacji polsko-żydowskich.

-- Ireneusz Socha

http://dembitzer.pl

(Foto: Magda Starowieyska | POLIN)


 

Aktualizacje


  • Ireneusz Socha - awatar

    Ireneusz Socha

    29.08.2021
    29.08.2021

    Szanowni Państwo, w najbliższy wtorek kończę akcję zbierania środków na drugie polskie wydanie Sefer Dembic. Jest mi niezmiernie miło powiadomić, że zebrane dzięki Wam pieniądze - łącznie z innymi darowiznami - wystarczą na druk książki.

    Obecnie trwa przygotowanie książki do druku. Spodziewam się, że nakład trafi w moje ręce w połowie września br.

    Proszę osoby, które wpłaciły 100 zł i więcej, aby skontaktowały się ze mną w celu otrzymania swoich egzemplarzy książki.

    Jeszcze raz gorąco dziękuję Wam za okazaną pomoc.

    Z poważaniem,
    Ireneusz Socha

6 480 zł  z 20 000 zł (Cel)
Wpłaciły 63 osoby
Ireneusz Socha - awatar

Ireneusz Socha

Organizator zbiórki

Zadaj pytanie

Wpłaty: 63

Robert - awatar
Robert
20
Jacenty Lesiak - awatar
Jacenty Lesiak
100
Anonimowy Darczyńca - awatar
Anonimowy Darczyńca
50
Anonimowy Darczyńca - awatar
Anonimowy Darczyńca
50
Anonimowy Darczyńca - awatar
Anonimowy Darczyńca
50
Anonimowy Darczyńca - awatar
Anonimowy Darczyńca
1 000
Kasia Kupczak - awatar
Kasia Kupczak
50
Anonimowy Darczyńca - awatar
Anonimowy Darczyńca
50
Marta Kabara-Dziadosz - awatar
Marta Kabara-Dziadosz
100
Aleksandra Boćkowska - awatar
Aleksandra Boćkowska
50

Uważasz, że ta zbiórka zawiera niedozwolone treści ? Napisz do nas

Załóż swoją pierwszą zbiórkę

Zbieraj pieniądze na to, czego
najbardziej potrzebujesz już dziś!

Jak założyć zbiórkę na Pomagam.pl

Pomagam.pl to największy i najpopularniejszy w Polsce serwis do tworzenia internetowych zbiórek pieniędzy. To narzędzie, które umożliwia każdemu i całkowicie za darmo założenie zbiórki w kilka chwil.

Dzięki Pomagam.pl w łatwy i bezpieczny sposób zbierzesz fundusze na to, co dla Ciebie ważne m.in. pokrycie kosztów leczenia, wsparcie bliskich w trudnych chwilach i na inicjatywy bliskie Twojemu sercu.

Krok 1:Chcesz założyć zbiórkę, ale nie wiesz od czego zacząć? Nie martw się! Obejrzyj krótki film poniżej, który tłumaczy, jak działa Pomagam.pl.

Krok 2:Zbiórkę na Pomagam.pl przygotowujesz i publikujesz samodzielnie. Nie przejmuj się - założenie zbiórki trwa dosłownie kilka chwil i jest prostsze, niż myślisz. Sprawdź poniższy poradnik.

W momencie tworzenia zbiorki możesz wybrać, czy chcesz ją prowadzić samodzielnie czy ze wsparciem Pomagam.pl. Pierwsza opcja jest całkowicie darmowa. Jeśli natomiast zdecydujesz się na promowanie zbiórki z naszym wsparciem, będziemy przypominać o Twojej zbiórce i zachęcać do wpłat osoby, które ostatnio odwiedziły stronę Twojej zbiórki (tzw. retargeting).

W tym celu będziemy wyświetlać Twoją zbiórkę zarówno na stronie głównej Pomagam.pl jak i w reklamach internetowych. Zwiększa to szanse na to, że więcej odwiedzających Twoją zbiórkę osób zdecyduje się ostatecznie na wpłatę lub udostępnienie zbiórki. W zamian za to dodatkowe, nieobowiązkowe wsparcie w promocji od każdej wpłaty potrącimy automatycznie 12%.

Krok 3:Twoja zbiórka jest gotowa, czas zacząć działać! Nikt nie wypromuje Twojej zbiórki tak jak Ty, dlatego pamiętaj, żeby udostępniać ją we wszystkich mediach społecznościowych: Facebook, Instagram, Twitter, LinkedIn czy YouTube i TikTok. Zacznij od rodziny i przyjaciół - poproś ich o udostępnienie i zachęć do wpłat. Wyślij znajomym linka do zbiórki z krótkim opisem na Messengerze, SMSem lub mailowo. Następnie skontaktuj się z lokalnymi mediami z prośbą o publikację Twojej zbiórki oraz zaangażuj w promocję okoliczne organizacje społeczne, władze samorządowe, instytucje oraz osoby znane w Twojej okolicy.

Pamiętaj, im więcej osób dowie się o Twojej zbiórce, tym większa szansa na osiągniecie celu! Więcej porad znajdziesz w ebooku, jak założyć i prowadzić skuteczną zbiórkę. Znajdziesz go w swoim panelu zarządzania zbiórką po jej stworzeniu. Sprawdź również naszego bloga, w którym dzielimy się praktycznymi poradami i wskazówkami.

Krok 4:Wszystkie osoby odwiedzające Twoją zbiórkę mogą szybko i bezpiecznie wpłacać na nią pieniądze, np. przy użyciu przelewów internetowych, kart kredytowych, tradycyjnych przelewów bankowych, a nawet na poczcie! Wpłaty księgują się natychmiast. Wszyscy widzą, jaką kwotę udało się już zebrać i mogą zapraszać do zbiórki kolejne osoby.

Krok 5:Pieniądze ze zbiórki możesz wypłacać na konto bankowe w każdej chwili i tak często, jak chcesz. Wypłata pieniędzy trwa na ogół 3 dni robocze. Wypłata nie spowoduje zmiany stanu licznika wpłat na stronie Twojej zbiórki. Możesz dalej zbierać pieniądze, a zbiórka będzie trwać aż do momentu, gdy zdecydujesz się ją zamknąć.

Prawda, że proste? To właśnie dlatego dziesiątki tysięcy osób prowadzi już swoje zbiórki na Pomagam.pl. Nie czekaj. Dołącz do nich teraz! Aby założyć zbiórkę, kliknij tutaj lub w przycisk poniżej:

Pomagam.pl wykorzystuje pliki cookies. Dowiedz się więcej

Zamknij